Osmanlı döneminde hakanlar en üst düzeyde yetiştirilirdi. Bu eğitime şiirsel yönü eklenince ortaya harika şiirler çıkarmış padişahlarımız mevcuttur. Yavuz Sultan Selim'de şiir yazan padişahlarımızdan biridir.
Şiirlerini okurken sizden ricam sadece gözlerinizi kapatın ve o zamanı an be an hisseddin.
Bundan yüzyıllar önce yazılmış ama halen harika duygular uyandıran bu yazıları yazan kişiler nasıl da yücedir!
Sanki o eski İstanbul(Kostantiniye) sokaklarında geziyorum Samimiyet kokan sokaklarda... Bir hanın kapısına yaklaştım, İçeriden bir ses şu dizeleri okuyor;
Merdüm-i dideme bilmem ne füsun etti felek
Giryemi füzun eşkımı hun etti felek
Şirler pençe-i kahrımda olurken lerzan
Beni bir gözleri ahuya zebun etti felek Selimi
Ardından takdir toplayan ozana bakıp ne de güzel yazmış 'Selimi' diyenleri destekliyorum. Bir başka sokakta tekerleme şeklinde şunları işitiyorum küçük bir çocuktan:
"Sanma sakın herkesi sen sadıkane yar olur
Herkesi sen dost mu sandın belki ol ağyar olur
Sadıkane belki ol âlemde bir serdar olur
Yar olur ağyar olur serdar olur didar olur" Selimi
Kısaca Bahsedelim Yavuz Sultan Selim Handan;Yavuz Sultan Selim, çok kısa süren saltanatına rağmen gevşemeye yüz tutan devlet
idaresine çeki düzen vermiş, Tebriz’in ve Mısır’ın fethinden sonra Osmanlı sanatkârlarını
yetiştirmek, Fatih’in bütün gayretine rağmen hâlâ revaçta olan Acem ilmine,
şiirine ve diğer sanat kollarına karşı Osmanlı şiir ve kültürünün inkişafını sağlamak
düşüncesiyle Acem ve Mısır’daki sanatçıları İstanbul’a getirmiş, böylece Osmanlı bilim
ve sanatına ivme kazandırmaya çalışmıştır. Yavuz, Trabzon’da şehzadeliğinden
itibaren etrafında pek çok şair toplamış, kaside ve eser sunanları caize ve ihsanları ile
memnun etmiştir. Trabzon’daki sancak beyliği sırasında etrafında topladığı sanatkârlarla
sarayı etrafında bir edebî muhit meydana getiren Yavuz Selim, gerek şehzadeliğinde
gerekse sultanlığı devrinde himaye ettiği âlimler ve şairlerle Klasik şiirin
oğlu Kanunî Sultan Süleyman devrindeki inkişafını hazırlamıştır. Bu çalışmada önce
Yavuz Selim dönemindeki kültür ve edebiyatın durumu hakkında bilgi verilmiş, daha
sonra da bu dönemde yetişen 93 şair tanıtılmıştır. Bunlardan Yavuz Sultan Selim ile
münasebeti olanlar belirtilmiştir.
Şiirlerden örnekler;
Milletimde ihtilaf u tefrika endişesi,
Kuşe-i kabrimde dahi bi-karar eyler beni.
Müttehidken savlet-i a'dayı def'a çaremiz,
İttihad etmezse millet da'dar eyler beni.
---------------------------
Bütün dünya benim olsa gamım bitmez nedendir bu?
Çün ezelden gam ile bina olunmuş bedendir bu.
---------------------------
Bülbül gibi gülistan bostandan ayrı düştüm.
İstemem altın kafes vatandan ayrı düştüm.
Ey gam öldürme beni bu hicran gecesinde
Zira bir güneş yüzlü handandan ayrı düştüm.
Kaynakça:
- https://tkidergisi.com/ahmet-kartal/yavuz-sultan-selim-donemi-kultur-ve-edebiyati
- https://edebiyatvesanatakademisi.com/siirler/detay/farsca-siirlerinden-tercume-beyitler/7090
- https://www.ozelliklerinedir.com/osmanlinin-sair-padisahlari-ve-kullandiklari-mahlaslari-nelerdir/#:~:text=Yavuz%20Sultan%20Selim'de%20Dedesi,Divan%C4%B1%20fars%20dilinde%20yaz%C4%B1lm%C4%B1%C5%9Ft%C4%B1r.
- Google Görseller
- https://www.antoloji.com/yavuz-sultan-selim/
- https://www.fikriyat.com/galeri/tarih/sair-yonuyle-yavuz-sultan-selim-ve-siirleri